Behandeling prostaatkanker in beginstadium
Met gelocaliseerde prostaatkanker bedoelt men prostaatkanker in een vroeg stadium. Er zijn dan nog geen uitzaaiingen. Bij aantoonbare uitzaaiingen heeft een locale behandeling ter hoogte van de prostaaat weinig zin.
- De Radicale Prostatectomie: de prostaat wordt chirurgisch verwijderd door de uroloog. Het was lange tijd de enige ‘gouden standaard’ van behandeling van gelocaliseerde prostaatkanker.
- Uitwendige bestraling of radiotherapie : de prostaat wordt bestraald met radioactieve stralen afkomstig van een stralenbron, deze ‘bron’ is het radiotherapie-apparaat dat opgesteld staat in een speciale ruimte in de bestralingsafdeling van een ziekenhuis. De arts die deze behandeling uitvoert is de radiotherapeut.
- Inwendige bestraling of brachytherapie : de prostaat wordt ingeplant met een aantal radioactieve ‘zaadjes’. De stralenbron wordt zo in de prostaat zelf aangebracht. Hiervoor is een narcose vereist. De uroloog werkt hiervoor samen met de radiotherapeut en de radiotherapie-technicus.
De voorgaande behandelingen zijn terugbetaald door het ziekenfonds. Ze zijn dan ook alle, mits de juiste keuze wordt gemaakt, uiterst krachtige instrumenten tegen gelokaliseerde prostaatkanker. Men noemt dergelijke betrouwbare technieken de ‘gouden standaarden’.
Elke behandeling van prostaatkanker kan bijwerkingen hebben die de levenskwaliteit doen verminderen. Daarom wordt voortdurend verder gezocht naar minder ingrijpende technieken. Deze worden vaak, nog voor er onomstotelijk bewijs is geleverd dat ze evengoed werken als de ‘gouden standaarden’, in de kranten en de tijdschriften de hemel in geprezen. Goede wijn behoeft echter geen krans.
Meestal is het zo dat als een behandeling van prostaatkanker niet terugbetaald is, er ook geen onomstotelijk bewijs geleverd is dat die behandeling beter is dan de gouden standaarden. Vaak zijn deze technieken ook nog duurder.
Ze beloven meestal minder impact op de levenskwaliteit.
De meeste van deze technieken horen dan ook wellicht thuis in de universiteit waar ze, in overleg met de patiënt, in studieverband worden toegepast. Sommige van dergelijke behandelingen belanden na enkele jaren in de ‘prullenmand’ en de apparaten belanden onder een stofhoes. Andere worden algemeen aanvaard omdat ze hun deugdelijkheid hebben aangetoond en worden algemeen aanvaard op urologische congressen en aangeboden in quasi alle behandelcentra.
We vermelden hier enkele nieuwe technieken:
- HIFU: High intensity Focussed Ultrasound
- Robot-geassisteerde chirurgie (da Vinci prostatectomie)
- Cryotherapie van de prostaat. Cryotherapie is een therapie die veelbelovend leek maar niet doorgebroken is en quasi verlaten is. recent is er echter opnieuw belangstellingvoor ontstaan.
Verder kan in sommige gevallen een afwachtende houding aangenomen worden als de diagnose van prostaatkanker is gesteld. Dan wordt het PSA gehalte van nabij gevolgd en kan nog altijd ingegrepen worden bij forse stijging op korte tijd.